Door Carmen van Bruggen
Het verbaasde me niet dat de voorstelling Quintetto van de acteur-danser Marco Chenevier niet was uitverkocht. In de omschrijving wordt een eenmansshow beloofd waaraan het publiek zelf moet deelnemen. Er zou geen geld meer zijn om meerdere acteurs, dansers en geluidstechnici over te laten komen. Een karige voorstelling dus, waar je toch gewoon een kaartje voor moet kopen.
Natuurlijk hoorde deze informatie al bij de entourage van het stuk. Zoals ook de wat droge inleiding waarin Chenevier in trainingskleren en zonder microfoon toelicht hoeveel er bezuinigd is op theater. In zijn regio maar liefst 80 procent. Hij vraagt of het publiek mee wil werken aan de heruitvoering van een oudere dansvoorstelling over de Nobelprijswinnende neuroloog Rita Levi-Montalcini. Zelf lijkt hij nog niet helemaal overtuigd: ‘Ik weet niet of ik het kan met deze energie’.
Met 10 vrijwillige participanten uit het publiek gaat hij vervolgens aan de slag. Twee doen het geluid, weer twee de belichting, een ander geeft de maat aan vanuit het publiek en tenslotte zijn er nog de vier dansers die samen met Chenevier het kwintet vormen. De repetitie verloopt hilarisch. Deelnemers krijgen instructies zoals ‘zoek pragmatische muziek uit’ of ‘jullie zijn het wetenschappelijke onderzoek, geef wat meer aandacht aan de ruimte’. Uit een geel smoezelig sporttasje haalt hij zijn Levi-Montalcinikostuum: talkpoeder voor grijs haar, een mantelpakje, nylonkousen en een klassiek befje. Het is de bedoeling dat de dansers uit het publiek deze kleding tijdens de voorstelling langzaam uittrekken terwijl hij stoïcijns rondjes draait en het talkpoeder om hem heen dwarrelt.
Wat in een moderne dansvoorstelling bloedserieus zou zijn genomen wordt hier omgevormd tot kostelijk vermaak. Al snel wordt duidelijk dat de voorstelling niet alleen de bezuinigende maatregelen, maar ook de danswereld bekritiseert. Waar is de humor in de bloedserieuze moderne danswereld? En in hoeverre doen dansers nog hun best om hun stuk toegankelijk te maken voor het grote publiek?
De voorstelling lijkt dan ook een poging om dit publiek weer terug te winnen. Aan het groeiende gelach in de zaal te horen, lijkt deze missie aardig geslaagd. Maar wacht eens even. Als deze voorstelling een verbetering is in vergelijking met het originele kwintet, hebben de bezuinigingen dan toch een goed effect gehad?
Deze vraag krijgt Chenevier na afloop, bij radioprogramma Glasnost. ‘Ja, we zijn er superblij om, laat alles maar wegbezuinigen’, antwoordt hij sarcastisch. Het is precies het spanningsveld waarmee je blijft zitten aan het eind van de voorstelling. De voorstelling was namelijk niet alleen grappig maar ook een beetje triest. Doordat er tenminste nog één professionele acteur-danser aan mee doet, krijg je een glimp van wat theater of dans zou kunnen zijn. Nieuwsgierigheid groeit naar hoe de onverwachts mooie danssolo, begeleid door het geklungel van de participanten, eruit zou hebben gezien met professionele belichting.
Maar om de schets van de voorstelling uitgewerkt te zien is er meer geld nodig. Met Quintetto maakt Chenevier zowel de makers als het publiek hiervoor verantwoordelijk. De makers door hun wereldvreemdheid ter discussie te stellen en het publiek door ze te betrekken bij het maakproces. Zij bepalen namelijk ook door kaarten te kopen, of een bepaalde politiek te ondersteunen – het budget voor theater en daarmee ook de vorm van de voorstelling.